Vanmiddag was het zover. De persconferentie van de Buma/Stemra (BS), eindelijk duidelijkheid over de gedachten en besluiten van de auteursrechtenorganisatie rondom de ‘Fair Play’ tarieven (muziek gebruik op internet). Het was hopen tegen beter weten in dat er nu heldere communicatie zou ontstaan. Veelvuldig werden uitspraken even later weer tegengesproken. Natúúrlijk hing er een negatieve sfeer en was men kritisch. In deze post een voorzichtige schets met opmerkelijke punten van wat BS van plan is, maar pas op: wie weet beweren ze morgen anders.

“Iedereen moet snappen dat er toestemming moet worden gegeven door de auteurs om (muziek)werk te publiceren. En punt twee, dat daar een vergoeding voor moet staan.” Was getekend; Buma Stemra.

Met deze twee punten kun je al direct in een heftige discussie gaan met BS (wat ook gebeurde), maar het is goed om te weten dat dit de mindset is van de organisatie. De gedachten is: de componist heeft er hard voor gewerkt, (tijd) geïnvesteerd, dus moet het via auteursrechten betaald krijgen. Ook op het internet.

Wie gaan betalen?
Platformen als Hyves en YouTube is het eerste simpele antwoord. Embed jij op je Hyves-profiel een prachtig clipje van Bertolf, dan hoef je niet bang te zijn dat er een rekening op je deurmat valt. Dit wordt gezien als persoonlijk gebruik en niet ‘bedrijfsmatig’. Voor dit persoonlijk gebruik worden speciale regelingen getroffen met de desbetreffende platforms. Zij zullen dus de kosten gaan dragen, aldus BS.

Maar wat als jij niet onder een platform embed, net zoals de bij de persconferentie oververtegenwoordigde bloggers? Dan check je eerst deze twee makkelijke ‘indicaties’: heb je een KvK-nummer of heb je reclame op je weblog staan? Een van de twee met ‘ja’ beantwoordt? Dan zul je volgens de ‘Fair Play’ tarieven geld moeten afstaan aan de BS.

Wanneer gaat de regeling in?
Per 1 januari 2010. De BS-crawler heeft dan het web afgespeurd op muziek op websites. Constateert het ‘bedrijfsmatig’ gebruik, dan ontvang je een brief. Binnen twee weken kan je dan de content verwijderen of een licentie aanschaffen. Dat bedrijfsmatig gebruik is weer te herleiden naar die indicaties, maar vooral of er inkomsten met je website/-blog worden gegenereerd. BS sprak uit niet te gaan jagen op allerlei voorzichtige initiatieven.

Krijgt de componist/tekstdichter dan wel het geld waar hij recht op heeft?
Ja. Met blauwe ogen en vol overtuiging zegt de BS dat de crawler zo geavanceerd is dat deze precies inzichtelijk maakt wie er wordt geembed, en dat er dus naar verhouding wordt uitbetaald. Of dit ook echt de waarheid is, valt moeilijk te onderzoeken. Laten we BS daar is voor het gemak het voordeel van de twijfel schenken.

Onduidelijk
Bovenstaande punten waren nog redelijk helder. Nu de chaos. Nee, sorry. Daar valt niet aan te beginnen. Er liggen zo ongelofelijk veel vragen op stapel. Formuleer je een vraag namelijk iets anders, kan er zo een totaal ander antwoord op komen. Want als je aan de regel van de wet wilt houden, is het knap lastig te doen wat je moet doen.

Opmerkelijk
Op de vraag of de leden achter deze plannen staat antwoord de BS: “Het is niet gebleken dat leden de nieuwe plannen bezwaarlijk vinden.” Dat is uit overleg gekomen met de achterban van de bestuursleden [“graag even naam en rugnummer | Ard Boer”]. Over overleg gesproken: er is nooit geen overleg geweest met leden op voorhand over de huidige plannen. Toch opmerkelijk?
Niet opmerkelijk maar wel tekenend is dat BS geen verantwoordelijkheid voelt naar niet-BS-leden. Dat is logisch, zou je zeggen, maar doordat de organisatie zich niet verantwoordelijk opstelt richting deze niet-leden, schiet het zichzelf in de voet. Want hoe ga je jezelf in 2010 verkopen als rechtenorganisatie?

Creative Commons plonst in het water
De samenwerkings pilot met Creative Commons lijkt als een zeepbel te knappen. In de voorwaarde blijkt namelijk dat je werk gratis mag verspreiden als het niet voor commerciële doeleinde wordt gebruikt. Kortom, heeft een website/-log een KvK of reclame inkomsten, vervalt het recht op gratis verspreiding en moet de afnemer betalen. Popzalen zullen hun portemonnee moeten pakken en zo ook de meeste weblogs. Belangrijke muziekportalen zullen dus ook bij CC-pilot auteurs achter hun oren krabben of ze het ‘gratis’ werk wel gaan plaatsen op hun site. Het nut van de CC-licentie lijkt daarom vooral te gelden voor particulieren. Zijn de pilot-CC-BS-leden hiervan bewust?

Indie-artiesten
Sommige moeten er nog aan wennen, sommige zien het nut er niet of nauwelijks van in (BS) en sommige gebruiken het internet waar het voor en door ontstaan is: totale toegankelijkheid. Die toegankelijkheid omzetten in verdienmodellen is ‘a hell of a job’ en een eenduidig antwoord is niet te geven. Wel valt te constateren dat indie-muzikanten het internet nodig hebben om naamsbekendheid op te bouwen, fans te vinden en verzin daar nog maar een aantal promotiemiddelen bij.

Ik durf te beweren dat het voor indie-muzikanten/componisten belangrijker is om niet lid te zijn bij BS als we deze ‘Fair Play’ tegen het licht houden. Zo houden de auteurs hun rechten, middelen en vrijheid. De opbrengsten die door goede inzet van dit al worden opgehaald zullen groter zijn dan de paar tientjes, misschien honderden euro’s die BS voor je incasseert omdat je drie keer bent gedraaid op Radio Noordhoek. Het kaliber Anouk kan huizen aanschaffen van auteursgelden. Als je daar eenmaal belandt, ach, schrijf je dan eens in. Of BS dan nog bestaat? ‘God Only Knows’…

Podcast met enkele fragmenten uit de persconferentie.

[display_podcast]