Je wilt muziek uitbrengen. Hoe doe je dat praktisch? Dit stuk bevat een checklist met de meest belangrijke regeldingen voor je release.

Ter verduidelijking: hier vind je nagenoeg niks over strategische release keuzes. Dat is een artikel ansich en wie weet schrijf ik die later nog eens. De checklist hieronder is puur als geheugensteuntje wanneer je op het punt staat muziek uit te brengen.

Soundcloud of Spotify?
Zodra je muziek op Spotify zet, is het een release. Dat is dus een strategische keuze en direct ook je debuut. Een Soundcloud release is minder pretentieus. Maar mocht je voor Spotify gaan, dan wil je de volgende dingen geregeld hebben.

Welke distributiepartner kies je?
In dit artikel leg ik je precies uit welke verschillende digitale distributeurs er zijn, en welke ik op het moment van schrijven tip.

ISRC code
Je zult snel genoeg merken dat (digitale) distributeurs gaan vragen om ISRC codes. Wat zijn ISRC codes, hoe kom je er aan en welk doel dienen ze?

International Standard Recording Code (ISRC) is de officiele benaming. Het is een soort van identificatiecode van een song zodat men bij welke organisatie dan ook (van radio, tot rechtenorganisaties) weet bij wie ze moeten aankloppen. Stel men draait een track en wil weten van wie dit is, dan kan men door het uitlezen van de ISRC code erachter komen wie ze moeten contacten.

Zo’n code vraag je heel simpel aan. SENA verstrekt deze namelijk. Wanneer je een mailtje stuurt naar [email protected] met een verzoek voor een ISRC code, zal deze een code voor je uitgeven. Vermeld daarbij de naam, adres en je telefoonnummer. Meer over ISRC codes vind je op de website van SENA.

Artwork fysieke release
Stel je wilt een LP (of CD?…) uitbrengen. Wat vermeld je zoal op je artwork?

Dit laat je niet onvermeld:
– naam artiest, titel plaat, songs, tijdsduur
– auteurs, producer(s), sessiemuzikanten en opname studio
– contactinformatie en website/socials

Die © en ℗ kom je weleens tegen op een plaat. Zijn die nou nodig? Nee is het simpele antwoord. De © geeft een indicatie wie de auteursrechthebbende is van het artwork, de ℗ vertelt wie de mastereigenaar is. Het heeft echter nul komma nul rechtsgeldigheid. Ook daar zal ik nog eens over bloggen, maar een symbol ‘creëert’ niet het auteursrecht. Die is er van rechtswegen bij het maken.

EAN-code
Een EAN-code is een barcode die je op je artwork kan plaatsen. Voordeel is er alleen maar wanneer je plaat breed in de winkels wordt verspreid. In iedere winkel staat jouw plaat dan onder deze code en kunnen verkopen eenvoudig geadministreerd worden. Als je deze barcode niet hebt, is dat verre van belangrijk. Iedere platenwinkel heeft (tijdelijke) barcodes die op het artwork kunnen worden geplakt. Nadeel daarvan is dat de verkopen in iedere winkel onder een ander nummer staan.

Hoe kom je zelf aan een barcode? Een aantal digitale distributeurs bieden de code aan als service bij je digitale release. Daar eerst even checken dus!

Plaat drukken bij een perser
Maak niet de fout die velen al voor je gemaakt hebben. Een plaat drukken vraagt om wat administratieve taken die je van te voren moet afhandelen. Een drukker mag namelijk niet zomaar een plaat gaan drukken. Anders kan iedere mafkees een plaat van Taylor Swift of The Beatles gaan drukken terwijl hij/zij daar helemaal geen toestemming voor heeft. Daarom heeft een drukker toestemming nodig van STEMRA. Achteraf wordt gekeken of jij daadwerkelijk de rechthebbende was van het gedrukte.

Of je extra STEMRA-kosten hebt bij het drukken van een plaat, hangt af van of er STEMRA-rechthebbende op de plaat staan. Hoe weet je dat? Als je ooit bij Buma/Stemra jezelf hebt ingeschreven en een vinkje hebt geplaatst bij ‘inschrijven: Buma/Stemra’ dan ben je óók STEMRA lid. Een veelgemaakte fout bij beginnende artiesten, want je hoeft in beginsel nog niet STEMRA lid te zijn. Meer daarover lees je hier.

De extra kosten die een drukker rekent als er STEMRA leden op de plaat staan, kan je in deze tabel terugvinden. Pas als dit hele proces van toestemming vragen en eventueel geld afdragen aan STEMRA (voor leden) is afgerond, kan je beginnen met drukken.

Hoe je toestemming vraagt leg ik graag nog even apart uit.

Productie In Eigen Beheer (PIEB) aanvraagprocedure
Toestemming vraag je met een PIEB (Productie In Eigen Beheer) formulier. Vroeger ging dit op papier, maar sinds kort vraag je deze toestemming digitaal aan via de Buma-portal. Je hebt hiervoor een ‘muziekgebruik’ account nodig. Dit heeft helemaal niks te maken met je aanmelden voor Buma/Stemra, het is puur een administratieve account. Dit account vraag je op de Buma/Stemra portal aan. Goed opletten dat je het vinkje ‘ik heb geen account’ activeert.   

Je vraagt een account als ‘muziekgebruiker’ aan. Ja. Hoe gek het ook voelt dat het je eigen muziek is; je bent voor STEMRA een ‘muziekgebruiker’. Zodra je je account en wachtwoorden hebt bevestigd kom je in de portal ‘mijn licenties’. Je vraagt hier een licentie aan door op de button te klikken rechtsboven ‘licentie aanvragen’. Dan ga je een heel stappenproces door. Belangrijkste of lastigste punten hier zijn:

• Wat vul ik in bij catalogusnummer?
  Je kan hier zelf een code bedenken. Bijvoorbeeld ‘MRTN001’. 
• Welk vinkje zet ik bij ‘Oorspronkelijke titel’?
  Dit is waar je duidelijk maakt of er STEMRA leden (of niet) aanwezig zijn op de plaat, en wat je dus geld kan schelen. Een vinkje bij NS/DS verklaart dat er geen STEMRA leden aanwezig zijn (NS = ‘Non Societé’)

De rest wijst zich eigenlijk vanzelf. Maar dit vinkje bij ‘Oorspronkelijke titel’ is dus nogal belangrijk. Zodra je je aanmelding afrond met alleen maar ‘NS/DS’ vinkjes, krijgt de drukker direct en automatisch bericht dat deze productie gevrijwaard is van STEMRA kosten. Je hebt dus sowieso deze toestemming via dit formulier nodig als bewijs naar de drukker. Je komt hier dus niet omheen als je zelf je plaat wil drukken.

Intermediars voor STEMRA
Tenzij je gaat werken met een ‘intermediar’. Een groot aantal drukkers zijn ‘intermediar’ voor STEMRA. Dit betekent dat zij de administratieve rompslomp van bovenstaande oppakken en verwerken. Dat is heel prettig, maar er zijn partijen die daar van ‘profiteren’.

Als je zélf de STEMRA-shizzl regelt, en je doet de afdracht van moneys, dan zal STEMRA ook weer het geld terugstorten naar jou als blijkt dat jij de rechthebbende bent van de plaat. Dit doet het overigens met 25% administratiekosten – which is super lame, zie dus dat artikel.

Echter! Als je het dus bij een intermediar laat regelen, dan stort STEMRA de gelden naar de intermediar en moet deze het weer doorbetalen aan jou. Helaas zijn er nog steeds partijen die daar gebruik of misbruik van maken door de gelden lekker in hun eigen zak te steken. Het is dus zaak -zeker bij stunt deals- goed te kijken naar dit stukje en hoe zij dat afhandelen.

Alle bovenstaande zaken zijn in een notendop de belangrijkste regeldingen als je een plaat geheel in eigen beheer uitbrengt. Er zijn vast nog details die ik in dit artikel niet voldoende heb belicht, hebt vragen of ook tips… laat deze dan zeker achter in een reactie! Dan kan ik met die vragen of tips het artikel nog beter op maat maken voor ieder die muziek in eigen beheer wil uitbrengen.